„Ubiór – Kostium – Maska w interpretacjach etnologów”

22 kwietnia 2015 (środa), w godzinach 10.00-14:30 Oddział Kultur i Tradycji Wyznaniowych Muzeum Miasta Łodzi oraz Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Łódzkiego zapraszają młodzież szkół gimnazjalnych i średnich, studentów uczelni wyższych oraz wszystkich zainteresowanych do uczestnictwa w sesji popularno-naukowej pt. „Ubiór – Kostium – Maska  w interpretacjach etnologów” zorganizowanej w ramach XV Festiwalu Nauki, Techniki i Sztuki w Łodzi. Celem Festiwalu jest popularyzacja i prezentacja osiągnięć naukowych, pobudzenie młodzieży do pogłębiania wiedzy, promocja nauki, techniki i sztuki oraz integracja środowiska naukowego w regionie. Tegoroczna edycja festiwalu przebiega pod hasłem: OD ŁODZI PRZEMYSŁOWEJ DO AKADEMICKIEJ.W ramach sesji odbędą się interesujące wykłady, projekcje filmów oraz zwiedzanie wystawy przygotowanej przez Muzeum Miasta Łodzi.

Sesja popularno-naukowa „Ubiór – Kostium – Maska  w interpretacjach etnologów”

Program

10:00-10:10

Otwarcie wydarzenia

Małgorzata Laurentowicz-Granas, dyrektor Muzeum Miasta Łodzi
prof. dr hab. Ewa Nowina-Sroczyńska, Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej UŁ

10:10-10:40

Ubiór – strój – kostium. Podstawowe pojęcia kostiumologii
dr Łukasz Grzejszczak, historyk sztuki, kustosz Muzeum Miasta Łodzi, wykładowca akademicki

Moda postrzegana jako rodzaj zachowań społecznych, wzajemne relacje i zależności między ubiorem, strojem i kostiumem, to już nie tylko podstawowe kategorie badawcze, ale także składniki otaczającej nas ikonosfery. W ujęciu historycznym i współczesnym moda staje się wizualnym komunikatem identyfikującym nas według przyjętych powszechnie reguł społecznego kodu, dając  tym samym możliwość zaprezentowania się zgodnie z ogólnymi zasadami, a zarazem w zindywidualizowanej formie za pomocą medium stroju. Wystąpienie poświęcone będzie przybliżeniu Odbiorcom złożonych zjawisk społecznych oraz psychologicznych związanych ze zwyczajem „okrywania” ciała i modyfikacją jego wyglądu, posługując się przykładami zaczerpniętymi z mody przełomu XIX i XX wieku.

10:40-11:20

Łódzkie mody. Moda i akcesoria stroju XIX/XX w.

Oprowadzanie kuratorskie po wystawie, Galeria Wystaw Czasowych MMŁ
dr Łukasz Grzejszczak, Muzeum Miasta Łodzi

11:20-11:30 przerwa

11:30-12:00

Strój jako przejaw chasydzkiego obyczaju i stylu życia
mgr Anna Walaszczyk, etnograf, kustosz Muzeum Miasta Łodzi, kierownik Oddziału Kultur i Tradycji Wyznaniowych

Do dnia dzisiejszego tylko Żydzi ortodoksyjni, głównie chasydzi, pozostali wierni zwyczajowi noszenia na co dzień charakterystycznego stroju żydowskiego. Jest on zewnętrznym wyrazem ich pobożności oraz przywiązania do tradycji. Podczas wykładu dowiemy się, jak nakazy religijne określały i nadal określają elementy męskiej i damskiej garderoby, co zakładają chłopcy a co dorośli mężczyźni, jakie ograniczenia dotyczą kobiet. Wykład ilustrowany prezentacją slajdów przybliży Słuchaczom charakterystyczne dla judaizmu i środowisk chasydzkich stroje noszone na co dzień, do modlitwy i na święta, odwoła się także do stylu życia chasydów.

12:00-12:30

Po mundurze poznasz człowieka, czyli ukryte sensy harcerskich oznaczeń
mgr Katarzyna Kurowska, Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej UŁ

Zgodnie z ideą założyciela ruchu skautowego, mundur miał za zadanie z jednej strony budować wspólnotę wśród jednolicie ubranych skautów, a z drugiej niwelować różnice w statusie społecznym i materialnym. Na przestrzeni ponad stu lat mundur i poszczególne jego elementy ulegały przeobrażeniom, a swe piętno odciskały na nich zarówno ustrój polityczny, jak i przemiany społeczne. Każdy element umundurowania ma swe ukryte – jednak zrozumiałe dla każdego harcerza – znaczenie. Nic więc dziwnego, że znając symbolikę harcerskich oznaczeń, można po samym tylko mundurze, szybko ocenić wiek, doświadczenie, zainteresowania, czy umiejętności jego właściciela.

12:30-14:00

Pokazy mody widziane oczami etnologa
mgr Maria Ostrowska, Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej UŁ

Moda jest jednym z podstawowych wyznaczników współczesnej kultury, z jednej strony  odbija tendencje współczesności, reagując na zmiany i lęki społeczne, a z drugiej – sama wytwarza obraz kulturowej rzeczywistości. Charakterystyczne postulaty, jakie przyświecają modzie najwyraźniej realizują się w sezonowej prezentacji kolekcji projektanta lub marki – w pokazie mody. To wydarzenie, które skupia najbardziej wpływowe osoby z branży, m.in.: przedstawicieli mediów, kupców, blogerów oraz krytyków mody. Jakie znaczenia niosą ze sobą pokazy mody? Jakie wspólnoty powstają wokół nich. Jak przebiega podział pomiędzy tym, co artystyczne, a tym, co biznesowe? A przede wszystkim, jak przebiegają i co znaczą tego typu widowiska kulturowe? Próbie odpowiedzi na powyższe pytania będzie towarzyszyła prezentacja najbardziej spektakularnych, obfitujących w monumentalną scenografię i bogactwo środków teatralnych, współczesnych pokazów największych domów mody na świecie.

14:00-14:30

Rekapitulacja i zamknięcie wydarzenia
prof. dr hab. Ewa Nowina-Sroczyńska, Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej UŁ

22 kwietnia 2015 (środa), godz. 10.00-14:30
Moderator spotkania: prof. dr hab. Ewa Nowina-Sroczyńska – Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej UŁ
Miejsce: Sala Lustrzana
Muzeum Miasta Łodzi, ul. Ogrodowa 15
Wstęp wolny

W dniach 20-27 kwietnia 2015 r. odbywa się w Łodzi się XV Festiwal Nauki, Techniki i Sztuki.