Kolekcje

Kolekcja numizmatów

W ramach Gabinetu Numizmatycznego gromadzona jest szczególnie interesująca kolekcja unikatowych  numizmatów. Najstarsze eksponaty pochodzą z końca XIX wieku. Okres II wojny światowej reprezentuje interesująca kolekcja judaików oraz banknotów pochodzących z łódzkiego getta i pewna ilość przedmiotów codziennego użytku wytworzonych do 1944 roku  na terenie getta - tzw. biżuteria gettowska.

Kolekcja fotografii

Fotografie gabinetowe, portrety jak również inne zdjęcia pozowane stanowią niezwykle ciekawą kolekcją ikonograficzną w Muzeum. Zdjęcia naklejone na twardą tekturkę ze znakiem firmowym studio-atelier, na rewersie często dekorowane finezyjnymi ornamentami secesyjnymi odznaczają się nie tylko dobrą jakością technicznego wykonania, ale również wysokimi walorami artystycznymi. Fotografie te w idealny sposób dokumentują wygląd osób z zamożniejszych warstw społeczeństwa łódzkiego, pokazując jednocześnie treny ówczesnej mody czy pieczołowicie wyczesane fryzury. Zdjęcia portretowe zamawiano w najlepszych zakładach fotograficznych w Łodzi m.in. u Wilkoszewskiego, Piotrowskiego, Ostrowskiego, Tyraspolskiego, Petri czy Grabowskiego.

Muzeum posiada i stale gromadzi także sporą  kolekcję tzw. tableau - portretów zbiorowych różnych grup zawodowych, wykonanych na pamiątkę jubileuszowych okoliczności.

Kolekcja plakatów

Kolekcja plakatów dotyczący szeroko pojętych wydarzeń kulturalnych mających miejsce w Łodzi. W kolekcji tej znajduje się pokaźna liczba plakatów-tandemów znanych polskich plakacistów Bogusława Balickiego orz Stanisława Łabędzkiego.

Kolekcja pamiątek po wielkich łodzianach

Wystawy stałe zaaranżowane we wnętrzach Pałacu prezentujące sylwetki Łodzian, którzy poprzez działalność artystyczną, pisarską lub poprzez miejsce urodzenia związani byli w różnych okresach życia z Miastem Włókniarzy. Ich losy potoczyły się różnie, ale łódzkie i polskie sentymenty nieśli ze sobą czasami w dalekie rejony świata. Poświęcone im muzealne gabinety ukazują dzięki zebranym eksponatom kwintesencję dorobku, który wnieśli do historii i kultury.

• Karl Dedecius - urodzony 20 maja 1921 roku w Łodzi. Najwybitniejszy tłumacz i znawca literatury polskiej w Niemczech. Przetłumaczył dzieła ok. 300 pisarzy polskich, m.in. Mickiewicza, Miłosza, Szymborskiej, Różewicza, Leca, Herberta, Wojtyły. Oprócz wspaniałego dorobku translatorskiego, jest też autorem parafrazy: „Łodzianie wszystkich krajów łączcie się!”

• Julian Tuwim – niezwykły, wszechstronny poeta. Autor wspaniałego poematu „Kwiaty polskie”, ale również niezrównany satyryk, twórca niezapomnianych piosenek, autor librett i utworów kabaretowych. Wystawa poświęcona polskiemu poecie urodzonemu w Łodzi, związanemu z miastem intymnymi uczuciami została zaaranżowanym saloniku wyposażonym w autentyczne biurko i lampę, zachowało się także pióro wieczne ze złotą stalówką. W muzealnych zbiorach znalazły się unikalne dokumenty. Zbiór dotyczy głównie emigracyjnego rozdziału życia Juliana Tuwima na kontynencie amerykańskim. Są tu cenne rękopisy, listy do pisarzy, wydawców, maszynopis "Kwiatów Polskich" z odręcznymi dopiskami poety, a także pierwsze wydania książek poetyckich z dedykacjami dla przyjaciół autora.

• Jerzy Kosiński - kontrowersyjna postać literatury amerykańskiej z polsko-żydowskim rodowodem wpisuje się w cykl wystaw dedykowanych łodzianom obecnym w kulturze światowej. Kolekcja Jerzego Kosińskiego, po jego śmierci przekazana przez żonę Katherinę von Frauenhofer-Kosiński oparta jest o bogaty materiał ikonograficzny związany z dzieciństwem, młodością i edukacją w Polsce i dojrzałym życiem twórczym w Ameryce. Dokumenty, listy, książki wydane wielu językach, bogaty materiał krytyczny w oparciu głównie o prasę amerykańską, wizerunek pisarza jako laureata prestiżowych nagród - to wszystko tworzy klimat wystawy, wzbogacają ją przedmioty osobiste, materialne dowody jego pasji sportowych i snobizmów towarzyskich.

• Aleksander Tansman - kolekcja paryska jednego z najwybitniejszych kompozytorów współczesnych XX w. gromadzi bogatą ikonografię osobistą, rodzinną, pokazuje artystę wpisanego w środowisko muzyczne Europy. Cenne manuskrypty i ukryte w nich batuty to unikalne eksponaty. Na wystawie znalazły się dokumenty, paszporty, świadectwa z warszawskiej uczelni, nagrody i dyplomy honorowe członka Królewskiej Akademii Sztuk Pięknych w Brukseli / 1977 r. /, członka Klubu Marco Polo. Zbiór epistolograficzny, korespondencja z wybitnymi muzykami jak Nadia Boulanger, Igor Strawiński jest obrazem życia muzycznego Europy, a fotografia z przyjęcia u prezydenta Francji w Pałacu Elizejskim dowodem pozycji w kulturze francuskiej. Ekspozycja jest hołdem złożonym przez rodzinne miasto wybitnemu kompozytorowi i wpisuje go do Panteonu Wielkich Łodzian.

• Artur Rubinstein - jedyna na świecie kolekcja z paryskiego mieszkania przy avenue Foch przekazana do Muzeum Miasta Łodzi po śmierci artysty przez żonę Anielę Młynarską-Rubinsteinową, zawiera unikalne rodzinne zdjęcia z łódzkiego dzieciństwa, berlińskiej edukacji i francusko-amerykańskiej egzystencji, jako mistrza koncertującego na estradach całego świata. Cenny zbiór listów adresowanych do Rubinsteina od przyjaciół, między innymi Harry'ego Neuhausa - dyrektora Moskiewskiego Konserwatorium, Juliana i Ireny Tuwimów, Karola Szymanowskiego, Henryka Szerynga. Dokumentację życia i twórczości wzbogacają pamiętniki artysty "Moje młode lata" i "Moje długie życie" pisane w ostatnim genewskim okresie, wydane w wielu językach odkrywają wiele tajemnic bujnego życia wirtuoza. Miarą sukcesów Artura Rubinsteina jest także jego kolekcja odznaczeń, orderów, dyplomów, którymi wiele krajów honorowało pianistę. W 1972 r. został członkiem Akademii Francuskiej. Szpada - dar przyjaciół - jako uzupełnienie stroju, bogato haftowanego fraka - to najcenniejszy eksponat w kolekcji nagród. Fortepian firmy Bechstein, to epizod w historii polskiej pianistyki. Kryje w swoim wnętrzu autografy Artura Rubinsteina, Karola Małcużyńskiego, Henryka Sztompki i Władysława Szpinalskiego. Galeria Muzyki im. Artura Rubinsteina od otwarcia w 1990 r. cieszy się wielkim zainteresowaniem gości Muzeum.

• Jan Karski – człowiek, który usiłował przekazać koalicji antyhitlerowskiej prawdę o Holokauście. Emocjonalne związki z rodzinnym miastem zaowocowały decyzją przekazania memorabiliów Muzeum Miasta Łodzi. W bogatej kolekcji, której zapowiedzią było osobiste wręczenie w uroczystym geście, kilku polskich, amerykańskich i izraelskich dokumentów, znajdują się fotografie, korespondencja, medale, odznaczenia, publikacje ilustrujące bogate życie Jana Karskiego - żołnierza, dyplomaty, uczonego, wybitnego intelektualisty i polityka.

• Władysław Stanisław Reymont – związany z Łodzią nierozerwalnie jako autor powieści „Ziemia obiecana”. Z okazji Dekady Reymontowskiej, która przypada na lata 2007 - 2017, Muzeum Miasta Łodzi przygotowało nowa aranżację wystawy stałej, prezentującą życie i twórczość literacką Władysława Stanisława Reymonta. Ekspozycja umieszczona została w dawnym męskim saloniku wyposażonym w autentyczne meble w stylu biedermeierowskim, należące do rodziny Reymontów. Wystawa przedstawia m.in. reprodukcje fotografii pisarza, jego najbliższych, honorowe odznaczenia, a także różnojęzyczne wydania największych dzieł noblisty, m.in. Chłopów oraz Ziemi obiecanej. Na ekspozycji przybliżono również postaci aktorów odtwarzających główne role w filmie Andrzeja Wajdy „Ziemia obiecana”.

Poza „Panteonem Wielkich Łodzian” Muzeum kolekcjonuje pamiątki po łódzkich literatach – Marianie Piechalu, Janie Huszczy, Władysławie Rymkiewiczu i Janie Sztaudyngerze oraz posiada w swoich zbiorach spuściznę po znakomitym łódzkim pianiście Władysławie Kędrze oraz szereg pamiątek związanych ze znaną rodziną  muzyków – rodziną Bacewiczów:  Kiejstutem, Witoldem, Grażyną i Wandą.

Kolekcja teatraliów

Muzeum Miasta Łodzi w ciągu 40 lat swojego istnienia zgromadziło ponadto bogaty zbiór obiektów dokumentujących teatralną historię Łodzi, zdeponowanych w Pracowni Teatru. Pod opieką Pracowni znajdują się m.in. kolekcje projektów scenografii i kostiumów (autorstwa tak cenionych scenografów jak Karol Frycz, Henri Poulain czy Władysław Daszewski), programów, afiszy i plakatów, zdjęć i negatywów (autorstwa m.in. J. Neugebauera), dokumentów osobistych oraz kostiumów teatralnych.

W oparciu o zgromadzone teatralia organizowane są wystawy czasowe (np. „Andrzej Kreutz Majewski - wspomnienie. Dialog Majewski - Dejmek"(2012); „Sławomir Iwański – Plakaty” (2011); „Pan Savoir i Ósma żona Sinobrodego” (2010); „Zatrzymane w czasie. Fotografie Jerzego Neugebauera” (2009); „Aktorstwo jest rzemiosłem. Wspomnienie o Zbigniewie Cynkutisie” (2009)), prowadzone są zajęcia edukacyjne (m.in. w ramach ogólnopolskiej akcji Dotknij Teatru, o której przeczytać można w zakładce „Projekty”) oraz warsztaty dla dorosłych i dzieci.