Statuetka Oskara

Przedmiot: Statuetka Oskara przyznana Arturowi Rubinsteinowi
Numer ewidencyjny: E 29
Materiał: metal pozłacany
Technika: odlew
Wymiary: 33cm wysokość, średnica 13 cm
Data nabycia: 30 maja 2001 r.
Sposób nabycia: Dar od p. Anieli Młynarskiej-Rubinstein
Kraj pochodzenia: Stany Zjednoczone

Statuetka Oskara - nagroda amerykańskiej Akademii Filmowej przyznana Arturowi Rubinsteinowi w 1969 r., za rolę w filmie "L` Amour de la Vie" (Umiłowanie życia) w reż. Francoisa Reichenbacha. Statuetka Oskara - to postać mężczyzny wsparta na mieczu, umieszczona na okrągłej podstawie. Na złotej podstawie napis: "Academy First Award to Arthur Rubinstein - The Love Of Life". Documentary Feature. Z tyłu na mniejszej tabliczce  napis: "Academy and Sciences 1969". Na podstawie numer nagrody 149

Artur Rubinstein – łodzianin, wielka indywidualność muzyczna, interesująca osobowość, pianista - wirtuoz,  niezwykły interpretator muzyki fortepianowej, obywatel świata. Urodził się 28 stycznia 1887 roku w Łodzi, w licznej żydowskiej rodzinie. Tu pobierał pierwsze lekcje gry na fortepianie. W wieku 10 lat wyjechał do Berlina, by kontynuować naukę. Swoje artystyczne powołanie Artur Rubinstein potwierdził całym, długim, 96-letnim życiem, koncertując nieprzerwanie od młodzieńczych lat po kres swoich dni. Osiągnął wszystko, co może osiągnąć pianista. Był typem światowca. Dał w swoim życiu ponad sześć tysięcy koncertów i recitali  w największych salach koncertowych świata, a były to między innymi: nowojorska Carnegie Hall, mediolańska La Scala, argentyński Teatro Colon. Miał posiadłości w Paryżu, Nowym Jorku i Hiszpanii, ale to samolot był jego najczęstszym domem. Rubinstein kochał takie życie. Dokonał ponad 200 nagrań płytowych z najlepszymi orkiestrami, współpracował ze znakomitymi dyrygentami. Uzyskał dziewięć tytułów honoris causa, otrzymał najwyższe ordery, odznaczenia państwowe, medale, dyplomy i nagrody, a także członkostwo Francuskiej Akademii Sztuk Pięknych.

Nie każdy jednak wie, iż Artur Rubinstein jest także zdobywcą nagród Oskar i Emmy, które otrzymał za udział w filmie „Kocham życie”. W latach 60-tych XX w.,  kiedy Rubinstein był już blisko osiemdziesiątki i był uznanym na świecie artystą, francuscy filmowcy – Francois Reichenbach i Bernard Chevry – postanowili nakręcić krótki dokumentalny film o genialnym pianiście z Łodzi. Zgromadzony przez twórców materiał okazał się jednak być bardzo rozbudowany, a sam bohater okazał się tak fascynującym obiektem iż w trakcie realizacji podjęto decyzję  o produkcji nie kilkunastominutowego dokumentu, a pełnometrażowego, półtoragodzinnego  filmu. Artur Rubinstein opowiada w dokumencie o swoim życiu, koncertach i muzyce. Mówi ze swadą, dowcipnie, z pasją gawędziarza. Materiał filmowy zilustrowano muzyką w wykonaniu łódzkiego mistrza.  Dokument został zgłoszony do Amerykańskiej Akademii Filmowej (wręczającej Oscary) i Amerykańskiej Akademii Telewizyjnej (wręczającej nie mniej słynne nagrody Emmy). „Kocham życie” w roku 1969 r. otrzymało Oscara w kategorii dokument. Statuetki odebrali realizatorzy – Francois Reichenbach i Bernard Chevry. Na oscarowej gali była żona Rubinsteina – Aniela Młynarska-Rubinstein. Muzyk – z powodu choroby – nie mógł być obecny. Rok po tym wydarzeniu stała się rzecz bez precedensu w historii Oscarów. Amerykańska Akademia Filmowa postanowiła przyznać honorową statuetkę dla Artura Rubinsteina. Mimo, że „Kocham życie” startowało w kategorii dokument, można powiedzieć, że pianista zagrał w nim główną aktorską rolę. Specjalnego Oscara, z numerem 1499, przywiózł do Paryża, gdzie mieszkał Rubinstein, sam Gregory Peck, wówczas przewodniczący AAF. Zresztą również Amerykańska Akademia Telewizyjna doceniła rolę Rubinsteina i przyznała mu nagrodę Emmy. Dziś obie figurki można oglądać w Muzeum Miasta Łodzi, Na Galerii Muzyki im. Artura Rubinsteina. Trafiły tam w 2000 roku – przekazane przez wdowę po pianiście, Anielą Młynarską-Rubinstein. Do Muzeum  trafiły także inne pamiątki po wielkim łódzkim muzyku, które wystawione zostały dla zwiedzających

Statuetka Oscara przedstawia rycerza opierającego się na dwuręcznym mieczu, stojącego na rolce filmu posiadającej pięć szprych, z której każda symbolizuje jedną z grup zawodowych reprezentowanych w Akademii: aktorów, scenarzystów, reżyserów, producentów i techników. Statuetka waży ok. 3,9 kg (8,5 funta) i ma ok. 35 cm (13,5 cala) wysokości. Wykonana jest z tzw. "britannium", czyli stopu cyny (93%), antymonu (5%) i miedzi (2%), pokrytego 24-karatowym złotem. Statuetkę zaprojektował Cedric Gibbons w 1928 r., a jej odlew wykonał rzeźbiarz George Stanley. Statuetki są wykonywane przez jedną z fabryk w Chicago. Oficjalnie nagroda Akademii nazywana jest Academy Award of Merit, jednak od roku 1931 używa się potocznej nazwy Oscar, która została uznana za oficjalną w 1939. Pochodzi ona według jednej z legend od uwagi wygłoszonej w roku 1931 przez Margaret Herrick, bibliotekarkę Akademii, która na widok statuetki stwierdziła, że przypomina jej wuja Oscara Pierce'a. Usłyszeć to miał hollywoodzki dziennikarz Sidney Skolsky, któremu bardzo spodobało się to określenie i zaczął go używać w felietonach. Inna legenda głosi, iż nazwę Oscar statuetce nadała aktorka Bette Davis.

Stanowi nagrodę hollywoodzkiej Akademii Filmowej (Academy of Motion Picture Arts and Sciences, w skrócie AMPAS). Przyznana po raz pierwszy w 1927 w 12 kategoriach (dla najlepszego filmu, najlepszego aktora, aktorki, reżysera i operatora, za najlepszy scenariusz oryginalny, najlepszą adaptację i in.), obecnie funkcjonuje w 24 kategoriach.

Opracowała: Magdalena Krajewska-Sochala, Dział Kultury